Như chúng ta đã biết, kéo là công cụ đa tác dụng. Ngoài loại thường dùng để cắt vải mà chúng ta thường thấy còn có kéo cắt tóc, kéo dùng để cắt sắt, dùng để tỉa cây cảnh,… Với những tác dụng khác nhau, hình dạng chiếc kéo cũng khác nhau. Điểm khác biệt chủ yếu nằm ở độ dài của lưới kéo và tay cầm. Vậy tại sao kéo cắt kim loại có tay cầm dài hơn lưỡi kéo? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu kỹ câu trả lời trong bài viết dưới đây nhé.
Những thông tin chung về chiếc kéo
Lịch sử ra đời của chiếc kéo
Có lẽ nhiều người đã biết, chiếc kéo được phát minh khoảng năm 1500 TCN ở Ai Cập cổ đại. Đặc biệt, chiếc kéo sớm nhất được biết đến xuất hiện ở đồng bằng Lưỡng Hà khoảng 3000 đến 4000 năm trước. Ở thời điểm này, chiếc kéo được cấu tạo bởi lò xo cùng hai lưỡi đồng được giữ áp sát vào nhau ở chỗ tay cầm bằng một miếng đồng không chỉ cong, mỏng và rất linh hoạt. Thiết kế này nhằm để giữ hai lưỡi kéo tại đúng vị trí, cho phép chúng được ép sát lại với nhau. Đồng thời kéo chúng ta xa nhau khi người dùng bỏ tay ra.
Kéo dùng lò xo tiếp tục được sử dụng ở châu Âu cho đến thế kỷ 16. Tuy nhiên, kéo xoay bằng đồng hoặc sắt. Trông đó, lưỡi bị xoay tại một điểm giữa một tâm và tay cầm. Đây chính là tổ tiên trực tiếp của kéo hiện đại, được người La Mã phát minh vào năm khoảng 100. Sau đó, kéo được sử dụng phổ biến không chỉ ở La Mã cổ đại, mà còn ở Trung Quốc, Nhật Bản và Triều Tiên. Đặc biệt, nguyên lý trên vẫn được dùng trong hầu hết các chiếc kéo ngày nay.
Trong thời kỳ Trung Cổ và Phục Hưng, kéo dùng lò xo đã sản xuất bằng cách nung nóng một thanh sắt hoặc thép. Sau đó, họ cán phẳng trên một cái đe và định hình thành lưỡi kéo. Bên cạnh đó, trung tâm của thanh sắt được nung nóng và uốn cong để tạo thành lò xo. Cuối cùng, làm lạnh và nung nóng lần nữa để tăng tính linh hoạt.
Ngoài những loại kéo kể trên, còn có một loại kéo khác là kéo xoay. Kéo xoay được sản xuất với số lượng lớn vào năm 1761. Một điều chú ý là trong thế kỷ 19, kéo được sản xuất gia công bằng tay với tay cầm được trang trí công phu. Chúng được làm bằng dùng búa cán mỏng thép trên bề mặt lõm để tạo thành những lưỡi dao. Còn khung vòng trong tay cầm kéo được sản xuất bằng cách đục một lỗ trên tấm thép và mở rộng nó bằng mũi nhọn của một cái đe.
Nguyên lý hoạt động của chiếc kéo
Thực tế, kéo là một dạng công cụ đòn bẩy. Điều kiện cân bằng của đòn bẩy là mô men động bằng mô men trợ lực. Khi đó, điểm tựa của đòn bẩy nằm ở chiếc đinh ở giữa kéo. Khi thực hiện thao tác mở lưỡi kéo, có thể thấy lưỡi kéo chuyển động quanh điểm tựa. Mặt khác, điểm tác dụng của động lực nằm ở chỗ ngón tay tác động vào tay cầm của kéo, điểm tác động của trở lực nằm ở vị trí lưỡi kéo cắt vật thể.
Vậy lý do tại sao kéo cắt kim loại có tay cầm dài hơn lưỡi kéo?
Tùy vào nhu cầu khác nhau mà người ta chế tạo ra những chiếc kéo có hình dạng khác nhau sao cho phù hợp với yêu cầu sử dụng. Với loại kéo dùng để cắt thép tấm hay kim loại, khi cắt tấm kim loại như sắt thì lưỡi kéo sẽ gặp trở lực rất lớn. Chính vì thế cần động lực cắt lớn, để tiết kiệm sức lực cần phải tạo cho cánh tay động lực lớn hơn cánh tay trợ lực. Do đó, chúng ta thấy rằng kéo cắt kim loại có tay cầm dài hơn lưỡi kéo.
Tương tự như vậy, kéo cắt tỉa cây cảnh cũng có phần tay cầm dài hơn nhiều so với phần lưỡi. Còn kéo cắt tóc, cắt vải, cắt giấy khi cắt chỉ gặp trở lực nhỏ, có thể để phần cánh tay động lực nhỏ hơn cánh tay lực. Tuy đôi lúc cần dùng lực mạnh hơn nhưng lại giảm được cùng độ mở của lưỡi kéo.
Các loại kéo được phân loại
Ngoài ra, với loại kéo thường dùng, do được tính đến yêu cầu đa tác dụng nên những chiếc kéo sẽ được thiết kế với độ dài của cánh tay động lực và cánh tay trở lực gần như bằng nhau. Bên cạnh những khác biệt bề ngoài kể trên, các loại kéo khác nhau còn có những điểm khác biệt nhỏ khác. Chẳng hạn như để đảm bảo an toàn, kéo thủ công của trẻ em ở phần lưng và mũ kéo thường phủ nhựa. Còn đối với loại kéo dùng trong thêu thùa sẽ có thiết kế mũi kéo hơi cong,…
Kết luận
Qua bài viết trên, chúng ta đã tìm được câu trả lời cho câu hỏi tại sao kéo cắt kim loại có tay cầm dài hơn lưỡi kéo. Nhìn chung, tùy vào mỗi thời đại đồng thời tùy vào mục đích sử dụng mà kéo sẽ được sản xuất dưới hình dạng khác nhau. Có lẽ thế, mà chiếc kéo vẫn luôn đóng vai trò quan trọng trong đời sống của con người.
